Radyatör nedir?

Radyatör nedir?

Sıcak sulu ısıtma sistemlerinde, ısıtılacak mahallin uygun bir yerine yerleştirilen ısıtıcı yüzeyi geniş cihaz. Günümüzde çok yaygın olarak kullanılan kaloriferli, sıcak sulu ısıtma sistemlerinde, kazan dairesinde ısınan sıcak

su; daha çok pencere önlerindeki radyatörlere üstten girerek alttan dönüş yapar ve dönüş kolon boruları ile tekrar kazan dairesine gelir. Dönen su sıcaklığı, giden sıcak suya göre ortalama 20°C daha azdır. En düşük dış hava sıcaklığına göre Max.90°C sıcaklıkta su radyatöre girer ve 70°C’de radyatörden çıkar. Bu sebeple radyatörlerin üst kısmı alttan daha fazla sıcaktır. Çünkü, radyatöre üstten giren sıcak su, alta inene kadar sıcaklığı azalmakta, ısısını odanın havasına vermektedir. Isıtılan havayı bir akışkan olarak kabul edersek, radyatör petekleri arasında alttan üste doğru ısınan hava yükselmekte, konveksiyon ısı transferi gerçekleşmektedir. Radyatörlerin verdiği toplam ısının % 80’i konveksiyon, % 20’si de radyasyon yoluyla oda havasına intikal eder.

Radyatör üzerinde meydana gelen hava akımı neticesinde, mahallin bütün havası radyatör üzerinden geçerek ısıtılmış olur. Ancak hava içindeki görülmeyen toz zerrecikleri, radyatörün üzerindeki tavan yüzeyinde yoğunlaşan neme yapışarak, zamanla is lekesi yapmaktadır.

Radyatörler, demir dilimlerinin birbirine eklenmiş şeklidir. malzeme cinsine ve biçimlerine göre bağlı olarak aşağıdaki şekilde sınıflandırılırlar.

1) Dökme demir radyatörler, 2) Çelik radyatörler, 3) Dilimli radyatörler, 4) Panolu radyatörler.

Kalorifer tesisatı hesabında, ısıtılacak mahallin konfor sıcaklığı ve ısı kaybına göre dilim sayısı değişik olabilir. 30, 50, 100 cm boylarında çok değişik tip radyatörler vardır. Radyatörlerin cazip görünüşlü ve daha yüksek ısı verimli olabilmesi için, alüminyum pres dökümlü kanatlı radyatörlerle, panel tip çelik radyatörler imal edilmiştir. Radyatörlerin giriş ve çıkışında mutlaka birer ventil ve havasını almak için pürjör olmalıdır. Radyatör grubu alttan iki adet konsol ve üstten bir adet kelepçe ile duvara tespit edilmiştir.

Radyatörlerin yerleştirilmesinde dikkat edilecek önemli hususlar şunlardır:

1. Radyatörler pencere altındaki duvarlara yerleştirilmelidir. İç duvarlara yerleştirilmeleri mahzurludur. 2. Radyatörler yerleştirildikleri duvarda en az 5 cm ve tabandan ise 7 cm mesafede olmalıdır. Bu şekilde yapılmazsa, çevre havası radyatör yüzeylerini iyi bir şekilde yalayamaz ve radyatörün verimi düşer.

3. Radyatörlerin önleri, yanları ve üstleri süs, dekarasyon gibi maksatlarla hiçbir şekilde kapatılmamalıdır. Bu kapatmaların derecesine bağlı olarak radyatörün ısıtma verimi % 10 ile % 40 arasında azalır. Böylece radyatörler konulduğu mahalleri ısıtamaz hale gelirler.

4. Radyatörlerin önleri tavandan aşağıya kadar sarkan perdelerle kapanmamalıdır. Çünkü alttan girip ısınan hava, perde ile önü kapalı olduğu için oda içine geri dönemez, ısı camdan boşu boşuna gider. 5. Radyatörlerin arka kısmına isabet eden dış duvar 3 cm kalınlığında strafor veya cam yünüyle kaplanmalıdır.

Isıtma gayesiyle, elektrik enerjisiyle çalışan tek radyatörler içinde ısıtıcı rezistans ve ısı transfer yağı vardır. Bu tip radyatörler büro ve iş yerlerinde kullanılmaktadır. Radyatörler çok uzun ömürlü olmakla beraber, içindeki suyun donması halinde çatlar ve tahrip olur. Onun için de kullanılmayan ev veya odalardaki radyatörlerin kapalı kalması doğru değildir. Giriş ventilinden kısık vaziyette sıcak su radyatöre girerse, don tehlikesine karşı tedbir alınmış olur.

Isı enerjisinden (yakıttan) tasarruf etmek ve odalarda normal konfor sıcaklığını sağlamak gayesiyle, dış hava sıcaklığındaki değişimlere göre, radyatörlere giren su sıcaklığını ayarlamak gerekir. Bu ayarı otomatik olarak yapan otomatik kontrollu cihazlar olduğu gibi; sistemde ısıtıcı eşanjör üzerindeki termostatik vanadan da elle ayarlamak mümkündür. Eşanjör olmayan sistemde, kalorifer kazanı üzerindeki termostat aletini dış hava sıcaklığına göre ayarlamalıdır.